Temat kompleksowy tygodnia - Z KULTURĄ ZA PAN BRAT

Zachęcamy do przeczytania dzieciom opowiadania „Legenda o Smoku Wawelskim” – słuchanie utworu i rozmowa na temat wiary we własne siły, jaką prezentował szewc Skuba.

„Legenda o Smoku Wawelskim” Weronika Kostecka

Czy wiecie, co upamiętnia krakowski pomnik smoka stojący u stóp Wawelu? Ten potwór jest na szczęście z metalu i nikomu nie może zrobić krzywdy, ale jego pierwowzór nie na żarty nastraszył mieszkańców Krakowa. Dawno, dawno temu, tak dawno, że nikt już nawet nie pamięta, kiedy dokładnie to się wydarzyło, w pieczarze pod Wawelskim Wzgórzem zamieszkał najprawdziwszy, straszliwy smok ziejący ogniem. Gdy wydawał z siebie złowrogi ryk, drżały ściany wszystkich domów, a nawet ściany zamku, w którym mieszkał król Krak. Smok polował na pasące się owce i inne zwierzęta. Pożerał je, a gdy tylko ponownie zgłodniał, znów wyruszał na łowy, wprawiając w przerażenie wszystkich mieszkańców. Zdarzało mu się też porywać bezbronne dziewczęta. Ze strachu o swoje córki i żony krakowianie sami zaczęli podrzucać mu pod jaskinię tłuściutkie owce z nadzieją, że gdy potwór się naje, nie będzie polował. Wszyscy jednak drżeli na myśl, że w końcu zabraknie zwierząt… Król Krak rozmyślał od rana do wieczora, jak się pozbyć smoka. Ogłosił nawet,

że śmiałek, który zabije potwora, dostanie w nagrodę rękę królewskiej córki. Kolejni rycerze stawali do walki ze smokiem, ale żaden z nich nie zdołał go pokonać. Tym, którzy mieli szczęście, udawało się uciec; innych smok pożerał, i to razem ze zbroją. Królewna płakała, król nie spał po nocach ze zmartwienia, a mieszkańcy byli coraz bardziej przerażeni.

Któregoś dnia do zamku przybył szewczyk Skuba i skłonił się przed królem.

Wiem, jak uwolnić Kraków od tego podłego potwora! – obwieścił. Król wysłuchał całego planu. „To się może udać!” – pomyślał. Jeszcze tego samego dnia szewczyk zamknął się w swoim warsztacie i przystąpił do pracy, dodając sobie odwagi wesołą piosenką: Może nie jestem rycerzem, ale w swój rozum wierzę! Wiem, jak Kraków ocalić, król mnie na pewno pochwali! Potwór nie będzie już szkodzić. Król mnie za to nagrodzi! Oto, co wymyślił Skuba: zdobył gdzieś piękną, owczą skórę, wypełnił ją siarką i smołą, a następnie zszył wszystko tak zręcznie, że wypchana owca wyglądała jak żywa. Nad ranem podrzucił ją pod smoczą pieczarę. Gdy tylko smok się obudził i poczuł, że jest głodny, wypełzł na zewnątrz i zauważył smakowicie wyglądającą, tłuściutką owcę. Rzucił się więc na nią i połknął w całości, mlaszcząc z apetytem olbrzymim smoczym jęzorem. Minęło jednak zaledwie kilka chwil, gdy uczucie sytości ustąpiło miejsca straszliwemu pożarowi żołądka.

Potwór poczuł, jak gdyby ogień trawił go od wewnątrz!
Z upiornym jękiem smok rzucił się do brzegu Wisły i chcąc ugasić pragnienie, począł pić wodę; pił i pił, aż napęczniał tak bardzo, że nagle pękł z hukiem i rozpadł się na milion kawałków! Mieszkańcy Krakowa wiwatowali na cześć sprytnego szewca, a król Krak dotrzymał słowa: wkrótce Skuba i królewna stanęli na ślubnym kobiercu. Skuba opływał od tej pory we wszelkie dostatki, żal mu było jednak porzucić swoje ulubione zajęcie… dlatego nadal szył poddanym buty!

Przykładowe pytania do wysłuchanego opowiadania:
- Jaki straszliwy potwór mieszkał dawno temu w Krakowie?

- Co stawało się z rycerzami, których król wysyłał do walki z potworem?

- W jaki sposób Skuba zgładził potwora?

- Czy szewczyk pokonałby smoka, gdyby nie wierzył w siebie i swój plan? Dlaczego?

Zabawa pantomimiczna:

- „Nastroje” – uwrażliwienie na nastroje innych ludzi: radość, smutek, ciekawość, strach, złość. Rodzic pokazuje różne emocje za pomocą mimiki twarzy, a zadaniem dziecka jest odczytanie tych emocji.

- „Lustro” – zabawa w parach, polega na tym, że Rodzic pokazuje różne ruchy, gesty

a dziecko naśladuje. Następnie zmiana ról.

Wniosek: Nasz cień naśladuje się tak, jak my.

Wysłuchanie wiersza „W teatrze” Marlena Szeląg

„W teatrze” – słuchanie wiersza i rozmowa na temat teatru

W wygodnym fotelu siedzę w teatrze,

przed siebie na scenę wciąż patrzę, i patrzę…

Wtem gasną światła w wielkiej sali,

wszyscy rozmawiać zaraz przestali.

Do góry pnie się czerwona kurtyna,

bo właśnie spektakl się rozpoczyna.

Już scenografia wprawia w zdumienie,

do zamku przeniesie nas przedstawienie.

Wtem aktor wchodzi w złotej koronie

i siada dostojnie na wielkim tronie.

A z nim aktorka w sukni balowej,

odgrywa rolę mądrej królowej.

Już słychać w dali trąby i dzwony,

poddani składają niskie ukłony.

Wtem rycerz pojawia się w lśniącej zbroi,

a obok niego koń płowy stoi.

Lecz koń ten nie jest żywą istotą,

jest rekwizytem, ręczną robotą.

I chociaż z drewna jest wyrzeźbiony,

to w przedstawieniu jest ożywiony.

I szybko tak mija mi czas w teatrze,

a gdy się boję, na scenę nie patrzę!

Kiedy się smucę lub kiedy wzruszę,

łezki w chusteczkę wytrzeć wnet muszę.

Są też momenty wielkiej radości,

skąd tyle emocji w mym sercu gości?

Teraz aktorzy zdejmują maski,

chyba czekają na widzów oklaski?

Z uśmiechem nisko nam się kłaniają,

wielkie uznanie i brawa dostają!

Czerwona kurtyna się opuściła

i całą scenę znów zasłoniła.

Wtem błysły światła w wielkiej sali,

wszyscy ze swoich foteli wstali.

I to już koniec jest przedstawienia

– Teatrze magiczny, do zobaczenia!

Rodzic zadaje dziecku pytania do wysłuchanego utworu:

- W jakie miejsce przeniósł nas wiersz?

- Po co chodzi się do teatru?

- Jacy bohaterowie występowali w spektaklu, o którym opowiadał wiersz?

- Co możemy zobaczyć i znaleźć w teatrze? (R. rozmawia z dzieckiem i na temat scenografii, sali, sceny, kurtyny, aktorów, masek, kostiumów, biletów itp.)

- Jakie emocje, uczucia może w nas wzbudzić przedstawienie teatralne?

Film edukacyjny: „Jak powstaje spektakl teatralny?

https://www.youtube.com/watch?v=TkBHN9TYP-0

Aby pogłębić wiedzę i poczuć nastrój teatru zachęcamy do odsłuchania piosenki

„Magiczne miejsce”- piosenka

https://www.youtube.com/watch?v=JitEZdvs0aQ

Zabawy twórcze:

- „Naturalne przedmioty rekwizytami teatralnymi” Dziecko szuka w ogrodzie/ na spacerze dowolnego materiału przyrodniczego, np. kamieni, patyków, liści, i zastanawia się, w co można je zamienić, aby stały się rekwizytami w dowolnym przedstawieniu teatralnym, np. patyk można zamienić w laleczkę, długopis, różdżkę, miecz itp.

- „Mały teatrzyk” – rozwijanie twórczej postawy dziecka poprzez tworzenie widowiska teatralnego. Rodzic na stół lub krzesło kładzie koc. Dziecko wybiera swoje ulubione lalki/misie i zamienia ich w aktorów, którzy będą odgrywali role.

- „Przebieranki” – zadaniem dziecka jest wcielenie się w wybraną przez nie postać –może to być np. sprzedawczyni w sklepie, Superman, Krasnoludek albo zwierzątko. Rodzic może przygotować odpowiednie rekwizyty: pudełka, ubrania, chusty, czapki.

„Co to jest opera?” – rozmowa kierowana. Rodzic wyjaśnia dziecku, że opera to taki rodzaj przestawienia teatralnego, w którym aktorzy rozmawiają ze sobą, śpiewając, a muzyka buduje nastrój opowieści. Na koniec rozmowy Rodzic może włączyć dziecku fragment dowolnego utworu, gdzie śpiewają soliści i zespół.

https://www.youtube.com/watch?v=cFs1Ak21Sbk 

Przykładowe ćwiczenia do kształtowania aktywności fizycznej.

- „Pajacyki” – zabawa z elementem podskoku. Dziecko stoi w wygodnej pozycji, następnie wykonuje „pajacyka” w miejscu, na sygnał  wydany przez Rodzica pajacyk podskakuje jak najwyżej.

- „Co potrafi chusteczka?” -  ćwiczenie rozwijające płynność ruchów. Dziecko pokazuje,

co potrafi  chustka: latać – dziecko podrzuca chustkę wysoko do góry; krążyć - przekładając

z ręki do ręki, z przodu i z tyłu; podskakiwać - dotykając jednym rogiem chustki do podłogi

i energicznie podrywając ją do góry; tańczyć przy muzyce – tańczą, prezentując swój układ

z chustką.

-  „Aktor na jednej nodze”- ćwiczenie równowagi. Dziecko stoi na jednej nodze, drugą ugina
i kładzie na niej chusteczkę. Wytrzymuje, licząc do czterech. To samo ćwiczenie wykonuje na drugiej nodze.

 - „Baletnice” – dziecko porusza się w dowolnym kierunku, podnosząc wysoko kolana, plecy proste. Na sygnał Rodzica – klaśnięcie - dziecko zastyga w dowolnej pozie baletnicy.

Na ponowne klaśnięcie wznawia marsz.

A teraz jeszcze o savoir vivre czyli zasady dobrego zachowania w teatrze.

„Dobre maniery w teatrze” – rozmowa kierowana z wykorzystaniem sylwet z emocjami. Rodzic zadaje pytania na temat tego, jak należy zachować się w teatrze. Dziecko po każdym zdaniu podnosi do góry swoje sylwety z emocjami (jeżeli zachowanie opisane przez Rodzica jest dobre – sylwetę z uśmiechniętą buźką, jeżeli było niewłaściwe – sylwetę ze smutną miną):

- Jeśli ktoś nam przeszkadza to jesteśmy źli.

– Jeśli w teatrze twój kolega rozmawia, to jestem zdenerwowany.

– Jeśli w teatrze twój kolega grzecznie siedzi na swoim miejscu i jest cichutko, to jest mi miło.

– Jeśli w teatrze twój kolega kręci się na swoim miejscu, wstaje i siada, to przeszkadza mi to.

– Jeśli w teatrze twój kolega żuje głośno gumę i je cukierki, szeleszcząc papierkami, to  zachowuje się niekulturalnie.

Rodzic może dowolnie modyfikować zabawę tak, aby omówić wszystkie aspekty kulturalnego zachowanie w teatrze.

Proponujemy obejrzenie krótkich filmików „O właściwym zachowaniu się w teatrze”

https://www.youtube.com/watch?v=TDWDr-SWafE

https://www.youtube.com/watch?v=IPTkvonTH14

https://www.youtube.com/watch?v=-kKVBOWkmm0

https://www.youtube.com/watch?v=quwluVRWkUk

Ćwiczenia małej motoryki:

- „Teatralna maska”- lepienie z masy solnej. Rodzic przedstawia dziecku różne proste kształty masek teatralnych. Dziecko z masy solnej tworzy dowolną maskę na tekturze.

(masa solna: mąka pszenna  wymieszana z solą w proporcjach 1:1 lub 2:1, woda, odrobina oleju)

- „Robimy kukiełki”- praca plastyczno-techniczna. Dzieci dostają drewniane łyżki. Ozdabiają łyżki w dowolny sposób, doklejając im oczy, rysując buzię mazakami. Z bibuły lub włóczki
z pomocą Rodzica mogą zrobić włosy.

Wykonane kukiełki posłużą dzieciom do spontanicznych zabaw w teatr.

„W świecie teatru”  - praca plastyczna- przykłady na wykonanie kukiełki

https://www.youtube.com/watch?v=Ex_OAaKUt3E

Propozycje piosenek:

https://www.youtube.com/watch?v=1Buj3_gRvKQ

https://www.youtube.com/watch?v=JitEZdvs0aQ