PRZYKŁADY ĆWICZEŃ INTEGRACJI SENSORYCZNEJ

 DO WYKONYWANIA W DOMU

 

WYBRANE ZABAWY STYMULUJĄCE UKŁAD DOTYKOWY:

 

Układ dotykowy ma wpływ:

1. Poznawanie swojego ciała.
2. Wczesne poznawanie przedmiotów.
3. Rozpoznawanie przedmiotów bez udziału wzroku.
4. Różnicowanie bodźców dotykowych
5. Rozwój emocjonalny

 

- Zabawa- pisanie, rysowanie w piance do golenia.

- układanie kształtów z ugotowanego makaronu np: z nitek.…

- Zabawa z żelem do włosów, ugotowaną i schłodzoną galaretką

- Zabawa w pojemnikach z namoczonymi kulkami żelowymi do kwiatów (są różne kolory).

 PISANIE PO MĄCE
-na talerzyk lub tackę wsypujemy warstwę mąki.

Dziecko rysuje wodząc palcem po dnie naczynia (szlaczki, litery, cyfry)

-pisanie po mące umieszczonej na tacy, na spodzie tacy można poprzyklejać obrazki, napisy i dziecko musi je odkopać.
- ćwiczymy motorykę małą
- ćwiczymy pisanie liter i cyfr

MASA SOLNA
szklanka mąki
szklanka soli
łyżka oleju
max pół szklanki wody

Połączenie mąki z solą i wodą powstaje masa solna.
Zabawę dla dziecka może stanowić sam proces przygotowania masy – mieszanie, ugniatanie, zanurzanie rąk i brodzenie w tworzącej się masie. Zabawą może być także tworzenie z masy solnej różnych stworów, figurek, przedmiotów. Masa ta jest bardzo plastycznym materiałem do prac, które można utwardzić poprzez wypiekanie, a następnie udekorować za pomocą farb.

CIASTOLINA
szklanka mąki pszennej
1/4 szklanki oleju
1/4 szklanki wody
ewentualnie barwniki spożywcze

Wszystkie składniki należy wymieszać.
Jeśli chcemy użyć barwników, dzielimy ciastolinę na części i dodajemy odpowiedni kolor.
Jeśli to potrzebne do ciasta dodajemy większą ilość wody lub mąki.
Możemy bawić się i wykorzystywać różne rodzaje mąki np. ziemniaczaną, żytnią, orkiszową.

CIECZ NIE_NEWTONOWSKA 
3 szklanki mąki ziemniaczanej
1,5 szklanki wody
ewentualnie barwniki spożywcze

Wszystkie składniki należy dokładnie wymieszać.
W razie potrzeby dodaj więcej wody lub mąki, by uzyskać odpowiednią konsystencję masy.
Masa powinna być półpłynna, a podczas naciskania twardnieć.
W celu urozmaicenia zabawy można dodać barwniki.

GNIOTKI 
mąka lub mąka ziemniaczana
balon

Po wsypaniu mąki do balona powstaje tzw. gniotek, czyli kuleczka zmieniająca swoje kształty pod wpływem dotyku.
Warto ją odrobinę ożywić np. dorysowując oczy, usta i dokładając zwariowaną czuprynę np. z włóczki.

PIASEK KINETYCZNY 
3 szklanki mąki
pół szklanki oleju

Wszystkie składniki dokładnie wymieszać.
Masa powinna przypominać w dotyku mokry piasek.
W razie konieczności dodać oleju lub też mąki.
Można dodać barwniki spożywcze.

PUCHNĄCE FARBY 
szklanka mąki
szklanka soli
szklanka wody
barwniki spożywcze lub starta kreda, farby

Wszystkie składniki dokładnie wymieszać.
Masa powinna przypominać ciasto na naleśniki.
Podzielić masę na tyle miseczek ile posiadamy barwników, masę zabarwić i malować patyczkami, wykałaczkami po kartce papieru.
Skończoną pracę włożyć do mikrofali - około 30 sek. na mocy 800W wysychają, twardnieją i unoszą się i tworząc piękny wielobarwny efekt spieczenia.

 

ZABAWY Z GAZETAMI

Gazety są ogólnodostępne, a przeczytane mogą być jeszcze użyteczne. Zarówno szare, jak i kolorowe czasopisma można wykorzystać do różnych zabaw i ćwiczeń. Wszystko zależy od naszej inwencji twórczej, w jaki sposób je wykorzystamy i co chcemy osiągnąć.

Przedmioty i pomoce:

- Szare i kolorowe gazety.

Dodatkowo do niektórych wybranych zadań: klej, taśma klejąca, blok rysunkowy, miska, grzechotka lub tamburyn, dzwoneczki, nagrania muzyczne.

 Przedstawione zadania mają na celu m.in. rozwój :

• cech motoryki w zakresie: zwinności, zręczności, wytrzymałości, celności;
• rozwój równowagi;
• wspomaganie rozwoju dziecka poprzez ruch;
• utrzymywania prawidłowej postawy ciała, ogólne rozwijanie sprawności;
• rozwój motorki małej i koordynacji wzrokowo-ruchowej;
• utrwalanie pewnych pojęć i wiadomości, rozwijanie orientacji w przestrzeni;
• pobudzanie wyobraźni i rozwijanie spostrzegawczości;
• wzmacnia napięcia mięśniowego m.in. mięśni brzucha, kończyn górnych i dolnych, mięśni stóp;
• ćw. przeciw płaskostopiu;
• ćw. słuchowe i poczucia rytmu;
• ćw. oddechowe.

Dzięki tym zadaniom wdrażamy ćwiczenia z nietypowymi przyborami i wykorzystujemy twórczo niekonwencjonalne przedmioty.

Przykłady ćwiczeń: 

1. Lepimy kule

• rzuty do celu, ustawionego pojemnika, miski;
• rzuty do zawieszonego kosza- papierowa koszykówka;
• celowanie do miski, pojemnika z którym porusza się terapeuta,/rodzic;
• walka na kulki;
• przerzucanie kulek stopami na pole przeciwnika;
• podrzucanie kuli i łapanie- chwyty oburącz, jednorącz;
• odbijanie kuli ręką, nogą;
• podskoki z kulką między kolanami;
• „główkowanie”;
• utrzymanie kuli na podudziach kładąc się i siadając;
• utrzymanie kuli na stopach;
• przekładanie pod jedną i drugą nogą;
• przekładanie za plecami, dookoła tułowia.

2. Rwiemy gazety

• na jak najmniejsze kawałki;
• przerywamy, tworzymy jak najdłuższe paski z gazet, które możemy później przeplatać (długie paski gazet) przez plot, drabinkę i wiązać różnymi sposobami;
• wydzieranie dużych litery, które są w tytułach;
• lub dowolnych kształtów, cyferek, liter;
• rozdzieramy tak gazetę, aby powstał ”człowiek”- naśladujemy ruchy.

3. Tworzymy z pomocą kleju lub taśmy klejącej

• kostium z gazet;
• robimy kwiaty i bukiety.

4.Dmuchamy

•  robimy małe kulki i dmuchamy, np. kto dalej (start-meta),
• Rysujemy bramki i dmuchając strzelamy gole,
• Małe kawałki gazety + słomka do napojów – przenosimy kawałki gazet  na posmarowaną klejem maskę, zwierzę, kwiatek, serce, itp. i w ten sposób powstanie ciekawa praca,

5.Gazetowa orkiestra

• Puszczamy muzykę w rytm muzyki gramy na gazecie paluszkami, piąstkami, ugniatamy w rączkach, rwiemy. Dla urozmaicenia zabawy możemy wprowadzić folię.

 

PRZYKŁADY ĆWICZEŃ, STYMULACJI UKŁADU PRZEDSIONKOWEGO W DOMU

 

Układ przedsionkowy odpowiada za:

1. Kontrolowanie ruchów związanych z przyśpieszeniami liniowymi i kątowymi działającymi na organizm człowieka.
2. Odbieranie informacji związanych działaniem siły grawitacji.
3. Orientację w położeniu ciała w stosunku do powierzchni Ziemi.
4. Informowanie ośrodkowego układu nerwowego o położeniu głowy w stosunku do szyi i reszty ciała oraz do otaczającej przestrzeni.
5. Podtrzymywanie prawidłowego napięcia mięśniowego
6. Wyzwalanie odruchów niezbędnych do utrzymania ciała w spoczynku.
7. Wyzwalanie odruchów ocznych i koordynacji pracy obu oczu.
8. Utrzymanie stałego pola widzenia w czasie ruchów głowy
9. Poczucie bezpieczeństwa grawitacyjnego
10. Rozwój mowy.

 

• Turlanie się, toczenie się - po podłodze, różnych fakturach, zawijanie dziecka w sprężysty materiał np. karimatę ,w różnych kierunkach, po niestabilnej powierzchni (np. nie do końca napompowanym materacu), w pudełku kartonowym
• Kołysanie - na piłce, łódeczka- na plecach, na brzuchu, przód-tył, bok
• "Wahadło"- pozycja stojąca: kołysanie się na boki, na szeroko rozstawionych nogach przenoszenie ciężaru ciała z nogi na nogę( na boki, przód-tył), w siadzie skrzyżnym wprawianie tułowia w ruch wahadłowy i kolisty, ruchy wahadłowe głowy od barku do barku
• Przewroty - w przód, w tył
• Kręcenie- na krześle obrotowym
• Zeskakiwanie na miękkie podłoże - z pudełka, plastikowej miski
• Przeskakiwanie przez przeszkody - rozłożony pasek, skakankę
• Podskoki, skoki - obunóż, na jednej nodze, przeskakiwanie z nogi na nogę, skakanie wokół własnej osi, według instrukcji, gdzie ma skoczyć dziecko, naśladując zwierzęta(żabę, słonia, królika itd.), wokół woreczka, krążka, przeskoki nad woreczkiem przodem, tyłem , bokiem, obunóż, na jednej nodze, podskoki z przedmiotem trzymanym miedzy kolanami
• Bujanie - dziecka w kocu, w fotelu na biegunach
• Ciągnięcie - dziecka na siedząco, na leżąco  w kocu trzymając drążek, kijek
• Marsz - połączony z podnoszeniem i opuszczaniem głowy, w miejscu- kolana unosimy wysoko lub połączony z wymachami rąk
• "Karuzela" - dziecko trzyma linę, pasek od szlafroka w pozycji leżącej na brzuchu( na kocu) rodzic kręci nią w koło (zmiana pozycji: leżąc na plecach, w siadzie)
• Wchodzenie na stopień, podnóżek, step i schodzenie, wchodzenie i schodzenie po schodach
• Huśtanie linearne w zwisie na rękach jeżeli mamy w domu drążek :do przodu- do tyłu, na boki, góra-dół
• Obroty wzdłuż ściany w pozycji stojącej: z punktu A do B (W danym punkcie może być przypięta sylaba, obrazek, może dziecko przenosić przedmiot)
• Spoglądanie daleko przez lewe/prawe ramię: pokazujemy obrazek, przedmiot, obrazek jest przyczepiony na ścianie
• Rozstawiamy meble i wszystko, co może służyć do zbudowania toru przeszkód (coś do przechodzenia pod nad, przez, do wchodzenia i schodzenia) dziecko pokonuje tor przeszkód, w razie potrzeby możemy mu pomóc
• Zbijanie baniek mydlanychręką, nogą, rakietkami, łapanie baniek oburącz, w kubeczki
• Skakanie w gumę, na skakance, gra w klasy -  to tylko niektóre z zabaw rozwijających układ przedsionkowy oraz motorykę dużą.

 

ZAJĘCIA ROZWIJAJĄCE ZMYSŁ PROPRIOCEPTYWNY (CZUCIE GŁĘBOKIE):

Układ proprioceptywny odpowiada min. za:

1. Poczucie obecności ciała, odczuwania ciężaru i poszczególnych jego części w przestrzeni;

2. Wytwarzanie odruchów prostowania i równowagi, które kształtują prawidłową motorykę

3. Poruszanie poszczególnymi częściami ciała bez udziału wzroku.

4. Wykonywanie swobodnych, precyzyjnych ruchów.

5. Percepcję ułożenia narządów jamy ustnej podczas mówienia

6. Podnoszenie i noszenie ciężkich ładunków (niech przenosi ciężkie zabawki- pudełko   klockami, książki, wiaderko z wodą z jednego miejsca do drugiego);

Pchanie i ciąganie- dziecko pcha lub ciągnie siatki z zakupami od drzwi wejściowych do kuchni, zabawki ułożone na kocu, wózeczki obciążone cięższymi zabawkami;

7. Zwis na rękach- np. na placu zabaw na początku z asekuracją;

8. Pustelnik- połóż woreczek z ryżem lub fasolą na plecach dziecka i pozwól mu się czołgać z ciężką „skorupą”;

9. Rzucanie do siebie balonów, miękkich piłek, worków o różnej wadze.

10. Skakanie z obciążnikiem na nogach i bez po poduszkach.

11. Siłowanie się z dorosłym, walka kogutów.

12. Ucisk ciała- usiądź w rozkroku na podłodze, dziecko niech usiądzie między twoimi nogami, podkurcz swoje nogi w kolanach. Obejmij jego kolana i przyciągnij je w kierunku jego klatki piersiowej. Trzymając tak, kołysz się z nim w przód i w tył.

Udanej zabawy! 

Ania  Brach